ابعاد مزیت رقابتی
1) ماهیت مزیت رقابتی
ماهیت یا جنس مزیت رقابتی، به نوع قابلیت های سازمانی نظیر کارکنان ماهر، فرهنگ برتر، صرفه جویی در مقیاس، دسترسی به کانال های توزیع، قابلیت تولید منعطف و مانند این اشاره دارد. ماهیت رغابت ممکن است همگن یا غیرهمگن باشد. در رقابت همگن، رقبا از مهارت ها یا قابلیت های مشابه یا یکسان استفاده می کنند و مزیت رقابتی از انجام/استفاده بهتر از قابلیت ها/مهارت ها به دست می آید. در رقابت غیرهمگن، رقبا از مهارتها یا قابلیت های متفاوت برای کسب برتری استفاده می کنند.
2) شکل مزیت رقابتی
شکل یا ظاهر مزیت رقابتی می تواند ملموس یا غیرملموس، ساده یا مرکب باشد. مزیت رقابتی ملموس قابل مشاهده است، مانند محل استراتژیک یک سازمان که مزیتی را نسبت به رقبا برایش فراهم می سازد. مزیت غیرملموس به سادگی قابل مشاهده نیست. مانند فرهنگ سازمانی منحصر به فرد که باعث کسب مزیت رقابتی می شود. تقلید مزیت رقابتی غیرملموس، مشکل تر از مزیت رقابتی ملموس است. شکل مزیت رقابتی می تواند ساده یا مرکب باشد. مزیت رقابتی ممکن است ترکیبی از چند مزیت انفرادی باشد که با هم کل منسجمی را به وجود می آورند. مانند مزیت رقابتی کوکاکولا که ترکیبی است از فرمول محرمانه، شبکه توزیع پیشرفته و تبلیغات گسترده و انباشته آن.
3) محل مزیت رقابتی
محل مزیت رقابتی را می توان در سه سطح فردی، سازمانی و مجازی دنبال کرد. مزیت در سطح فردی از افراد یا دارایی های معین ناشی می شود. مزیت در سطح سازمانی بر ویژگی های جمعی افراد یا کل سازمان استوار است. چنین مزیتی کمتر قابل انتقال و تقلید است، مانند فرهنگ سازمانی برتر. مزیت مجازی را باید در خارج از مرزهای سازمانی و در شبکه ها، روابط و دیگر موجودیت هایی که سازمان به آن دسترسی دارد، جستجو کرد.
4) اثر مزیت رقابتی
اثر مزیت رقابتی می تواند مطلق یا نسبی، مستقیم یا غیرمستقیم باشد. اگر شرکتی مزیتی دارد که از طرف رقبا غیرقابل نفوذ(دست نیافتنی) می نماید، آنگاه می توان گفت شرکت دارای مزیت مطلق است. اگر شرکت دارای برتری های جزیی باشد، می توان گفت مزیت آن نسبی است. مزیت مستقیم در ایجاد ارزش برای مشتریان نقش مستقیم دارد، در حالی که مزیت غیرمستقیم، سهم و نقش مستقیم ندارد. مزیت غیرمستقیم نوعاً از فعالیت های حمایتی سازمان نشات می گیرد و ملموس نیست.
5) علت مزیت رقابتی
علت مزیت رقابتی می تواند غیرعمدی یا استراتژیک باشد. علت غیرعمدی به تغییرات محیطی یا شانس گفته می شود که منشاء مزیت قرار می گیرد، در حالی که علل استراتژیک به تدوین و اجرای عمدی استراتژی به منظور کسب برتری اشاره دارند. (Anton,2000)
6) دوام مزیت رقابتی
دوام یا حیطه زمانی مزیت رقابتی به طول زمانی اشاره دارد که انتطار می رود مزیت، پایدار بماند. یک مزیت موقتی است در صورتی که دوام آن کوتاه مدت باشد، در حالی که ایستادگی یک مزیت در مقابل تقلید و تهدید دلالت بر پایداری آن دارد. ضروری است دوام مزیت رقابتی را بر حسب کوتاه مدت (کمتر از یک سال)، میان مدت(از یک سال تا سه سال) و بلند مدت(بیش از سه سال) برآورد کنیم. در بعضی زمینه ها مزیت کوتاه مدت ممکن است برحسب دقیقه ها، ساعت ها، روزها، ماه ها یا فصل ها اندازه گیری شود. در برخی دیگر، مزیت بلندمدت ممکن است در قالب دهه ها بیان شود.
7) آسیب پذیری مزیت رقابتی
آسیب پذیری یک مزیت، عبارتست از درجه احتمال این که مزیت رقابتی مورد حمله قرار گیرد. مزیت رقابتی، زمانی آسیب پذیر خواهد بود که اولاً محیط رقابتی بسیار تغییر پذیر باشد، ثانیاً رقبا به طور مستقیم برای کاهش اهمیت مزیت رقابتی تلاش نمایند. بنابراین، هر مزیت رقابتی تا حدودی در معرض تهدید و حمله است.
8) ارزش مزیت رقابتی
ارزش یک مزیت نشانگر ان است که تا چه حد، داشتن آن ارزش دارد. چنین ارزشی ممکن است از طریق مقیاس های مختلفی نظیر درآمد، صرفه جویی در هزینه، سود، بازگشت سرمایه، بهبود کیفیت، سهم بازار، واحدهای به فروش رفته و مانند این ها تعیین شود. (علوی و صنایعی)
منابع:
Anton, G, “A Study of Competitive Advantage Services”, Management Information Systems, C. A. Brebbia(Editor), www.witpress.com, 2000.
علوی شاد، عباس و علی صنایعی، ” نقش مدیریت روابط با مشتری (CRM) در کسب مزیت رقابتی بازارهای خدماتی”، مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت
تهیه و تنظیم: سید مهدی میرحسینی
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.