هوشمندی رقابتی

هوشمندی رقابتی

یکی از ویژگی های بارز و مسلط عصر حاضر، تغییرات فزاینده در دانش بشری و عرصه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، صنعتی، سیاسی و تکنولوژیک است. در چنین شرایطی، یکی از الزامات اساسی رقابت، شناخت ماهیت تغییرات و پیش بینیروندهای آتی بازار، رقابت، فناوری، نوآوری، ترجیحات و الگوهای رفتاری مشتریان و… است. این قبیل موضوعات در کانون توجه هوشمندی رقابتی قرار دارد.

در واقع، هوشمندی رقابتی، توانایی حاصل از فرایند منظم و سیستماتیک جمع آوری، بررسی و تحلیل اطلاعات درباره محیط، رقبا، مشتریان، عرضه کنندگان، روندهای صنعت، بازار و الگوهای رفتاری آینده عناصر محیطی و بازار است. و به بیان دیگر می توان آن را هنر جذب و انتقال دانش از عناصر فراسازمانی و محیط طی قواعد خاص و ضوابط معین به سازمان، برای حفاظت از تهدیدات رقابتی، شناخت و بهره برداری از فرصت های بالقوه و ساختن آینده نامید.

دراکر

دراکر ، هوشمندی را مرتبط با دانش دانسته، بیان می کند. که سازمان ها برای بقاء، مجبور به ایجاد سیستم هایی هستند که قادر به پرورش و بهینه سازی ارزش افزوده اطلاعاتی باشند. و برای نیل به این هدف، باید دانش مدار باشند.بطورکلی می توان دانش را به دو جزء تقسیم کرد. یک جزء آن اطلاعاتی است که قبلاً ایجاد و مستند شده اند که همواره قابل دسترسی و استفاده اند. و جزء دیگر، چگونگی دانستن و قضاوت های خبره و بصیرت است. که این جزء در حل معماهای غامض و پیچیده، کارکرد بسیار موثری دارد.

برای تبدیل این دو جزء به دانش لازم است همه افراد در سازمان ازآن آگاهی داشته، توانایی بکارگیری و استفاده صحیح و بهنگام از آن را پیدا کنند.آینده گرایی، جامع و مانع بودن، بهنگام بودن و قابلیت استفاده داشتن از الزامات اساسی تبدیل اطلاعات به هوشمندی رقابتی است. در رابطه با موضوع مزیت رقابتی، شناسایی و تعریف روشن انواع و منابع هوشمندی رقابتی بسیار حائز اهمیت است.

دسچامپز و نایاک هوشمندی رقابتی را در سه طبقه ارائه کرده اند که عبارتند از:

1. هوشمندی بازار:

این نوع هوشمندی، وظیفه تهیه و عرضه روندهای حال و آینده نیازها و ترجیحات مشتریان به بازارهای جدید و ایجاد فرصت های بخش بندی و تغییرات اساسی و اصلی در بازاریابی و توزیع رقبا را به عهده دارد.

2. هوشمندی مرتبط با رقبا:

این نوع هوشمندی از طریق ملاحظه و بررسی مستمر و نظام مند تغییرات در ساختار رقبا، محصولات جایگزین جدید و واردشوندگان جدید به صنعت، وظیفه ارزیابی تکامل استراتژی رقابتی رقبا را بر عهدا دارد.

3. هوشمندی تکنولوژیکی (تحلیل هزینه):

فایده تکنولوژیهای جدید و فعلی و نیز پیش بینی تکنولوژیهایی که در آینده از بین می روند. و تکنولوژیهایی که در آینده مسلط می شوند به عهده این نوع هوشمندی است.

دانیل روچ و پاتریس سانتی، هوشمندی اجتماعی و استراتژیک را به این طبقه بندی اضافه کرده اند. از نظرآنها، این هوشمندی شامل مقررات مالی و مالیاتی، مباحث سیاسی و اجتماعی و همچنین موضوعات منابع انسانی و اجتماعی می شود. این چهار نوع هوشمندی، روندهای رفتار اجتماعی را ملاحظه و تحلیل می کنند، ضمن اینکه این چهار طبقه با یکدیگر مرتبط اند.

دانلود جزوات هوشمندی رقابتی

منبع:

Bensoussan, B. , “Why Spy?”, New Zealand Management, Vol. 45, Issue 7, 1998

تهیه و ترجمه: سید مهدی میرحسینی